'Noren kunnen niet alleen voetballen' (Ravage 30-6-00) |
(foto's: Sven)
Na jarenlange stilte doet het koevoetengilde in de Noorse hoofdstad eindelijk weer van zich spreken. Verenigd in de aktiegroep 'Boligaksjonen 2000' (huisvestingsaktie 2000) wordt de problematische huisvestingspolitiek aan de kaak gesteld, en met succes.
In september 1999 werd Hausmannsgate 40 gekraakt. Het pand is in eigendom van Statsbygg, het onroerendgoedbedrijf van de staat. In eerste instantie wilde Statsbygg ontruimen. Door kontakt op te nemen met hun bazen en landelijke politici, en hen te wijzen op eigen staatsrappporten en uitspraken over woningmarkt en -beheer, werd het proces in gang gezet om Statsbygg terug te fluiten. De overheid had een rapport gemaakt waarin onder andere stond dat zij geen eigen bezit leeg kon laten staan als er zulke grote krapte op de woningmarkt heerst.
De krapte leidt onder andere tot stijging van woonlasten in buurten die voorheen betaalbaar waren. De meeste bewoners van het kraakpand in de Hausmannsgate kunnen dit beamen. Zij komen vooral uit de buurt Grunnerløkka, een oud socialistisch bolwerk, nu met zelfde trekjes als een 'hippe' Amsterdamse wijk De Pijp. De krakers kozen als vervanging voor hun huurwoningen een pand aan de andere oever van de rivier uit, het begin van het duurdere deel van Oslo. De bijnaam die het pand kreeg was dan ook 'Vestbredden' (Westoever). Harald van de aktiegroep Boligaksjonen:"We beschouwen ons als vluchtelingen van Grunnerløkka."
Boligaksjonen geeft aan dat de woonproblemen groot zijn. Zij introduceerden het begrip 'Sofanomaden', mensen die het wat betreft huisvesting moeten hebben van de gastvrijheid van anderen. Naast de sofanomaden huisvest Oslo de stiekeme krakers, naar schatting zo'n 300. Deze onsamenhangende groep wordt gevormd door junkies, studenten, maar ook mensen met een vaster leefpatroon. Voor deze laatste groep wordt het huisvestingsprobleem eveneens steeds groter. Een normaal inkomen biedt geen garantie op het kunnen vinden van een huis in de in extreme mate geliberaliseerde huisvestingsmarkt. Ondanks de hogere lonen vergeleken met die in Nederland, is het voor mensen met een baan in zorg- of onderwijssektor niet doenlijk huren van 1500-2000 gulden te betalen.
Het overheidsbezit is niet noemenswaardig en dat wat voor woningbouwverenigingen doorgaat werkt al enkele decennia op de manier zoals nederlandse woningbouwverenigingen nog maar nauwelijk 10 jaar doen. Dit leidde al langer geleden tot grote problemen. In de jaren '70 heeft Noorwegen een immigratiestop ingevoerd met het argument dat er te weinig huisvesting was om een sterke groei van de bevolking op te kunnen vangen. De huisvestingspijn is er niet minder om geworden. De kraakakties van de Boligaksjonen konden niet zomaar terzijde geschoven worden. Harald: "Aan het einde van de jaren '80 bevonden de krakers in Oslo zich in een groot isolement. Ook toen we 2 jaar geleden met de Boligaksjon begonnen, probeerde de gemeente ons af te schilderen als 'die lui van Blitz' (Een punkhol a la Vrankrijk, ox). Posters die wij aan jongerenorganisatie 'Unginfo' hadden gegeven, moesten van de gemeente verwijderd worden op straffe van het stopzetten van de subsidie. Unginfo hield de poot stijf," Tekenend voor het huidige bredere begrip voor de krakers heeft.
Nadat de kraakakties tot politieke discussie leidden, liet het stadsbestuur zich ontvallen dat de Boligaksjonen nu hun doel bereikt had en wel weer kon stoppen. De Boligaksjonen ziet zich echter ook als zelfhulpgroep en kondigde aan voor de winter nog meer panden te kraken. Daarnaast zijn er enkele aktiekraken geweest en heeft men onlangs in demonstratieve optocht een spurt ingezet naar het koninklijk slot onder het motto: Wat moet de koning met honderd kamers? Deze spurt liep overigens vast op grote hoeveelheden toegesnelde dienders.
Ox
Info: Hjelmsgate 3, gekraakt in 1969 en redaktieadres van het noorse broertje van de Ravage, de 'Gateavisa', alsmede eetkafe en infowinkeltje. http://wit.no/doogie/ga
Blitz: Pilestredet Drankhol, concerten en infowinkeltje http://wit.no/doogie/blitz/
Krusegate 7 & 9: Kultuurkrakers, helaas bedreigd met ontruiming (info in het nederlands op squat.net)
Boligaksjonen 2000 http://squat.net/boligaksjonen
Meer informatie over kraken in Oslo via scan@squat.net
[squat!net]